Δεν είναι μυστήριο αλλά θέμα απλής αριθμητικής –και λογικής

Αναδημοσίευση από εδώ. Λεφτά υπάρχουν μόνο για τους κατασταλτικούς μηχανισμούς και τους τόκους, τα στοιχεία μάλιστα αυτά ήταν πριν την επιστροφή των όποιων περικοπών έγιναν στο "βαθύ κράτος".

Γιατί η Ελλάδα έχει υψηλό δημόσιο χρέος; Γιατί η Ελλάδα δεν έγινε η Δανία τού Νότου; Είναι αληθινή η εξήγηση που δίνουν οι his master’s voice από τα κανάλια και τα κυβερνητικά κόμματα; Ας βάλουμε κάτω τα στοιχεία των Δαπανών και των Εσόδων για να δούμε που πήγαιναν οι φόροι και οι εισφορές που πληρώναμε (όσοι πλήρωναν τέλος πάντων) τα προηγούμενα χρόνια.

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ

Στο πρώτο διάγραμμα βλέπουμε τον μέσο όρο των Δημοσίων Δαπανών των χωρών τής ΕΕ (ως ποσοστό τού ΑΕΠ) για το χρονικό διάστημα 2005-2008. Στις ράβδους έχουμε χωρίσει τις δαπάνες σε δυο τμήματα. Το πρώτο τμήμα αφορά τις δαπάνες τού «βαθέως κράτους» (στρατός, αστυνομία, Δικαιοσύνη) και τούς τόκους ενώ το δεύτερο τμήμα (κόκκινο τμήμα των ράβδων) περιλαμβάνει όλες τις υπόλοιπες δημόσιες δαπάνες. Στην πρώτη κατηγορία δαπανών η Ελλάδα-EL (μαζί με την Ιταλία) είναι στην κορυφή (όπως φαίνεται, λοιπόν, λεφτά για καταστολή και τοκογλύφους πάντα είχε το ελληνικό κράτος!). Στις Λοιπές Δημόσιες Δαπάνες η Ελλάδα κατέχει την 16η θέση στις 28 χώρες τού δείγματος. Οι συγκεκριμένες δαπάνες, μάλιστα, είναι στον μέσο όρο (Μ.Ο.) των χωρών τού δείγματος.

Η εικόνα αυτή επαναλαμβάνεται και στο μισθολογικό κόστος των Δημοσίων Υπαλλήλων. Στην Ελλάδα, στο ίδιο χρονικό διάστημα, το μισθολογικό κόστος τού βαθέως κράτους ήταν 3,5% τού ΑΕΠ (2% ο μ.ο. στην ΕΕ) ενώ όλων των υπόλοιπων ΔΥ (διοικητικοί, εκπαιδευτικοί, ΟΤΑ, ΝΠΔΔ κλπ) ήταν 7,3% (8,8% ο μ.ο. στην ΕΕ).

 

Συμπεράσματα:

Οι δημόσιες δαπάνες στην Ελλάδα στο διάστημα 2005-2008 ήταν λίγο πάνω από τον μ.ο. τής ΕΕ. Η υπέρβαση τού μ.ο. οφειλόταν στις υπερβολικές δαπάνες για τόκους και κατασταλτικό μηχανισμό. Όπως ακριβώς συμβαίνει σε μια τριτοκοσμική μπανανία.

Όλες οι ισχυρές χώρες τής ΕΕ (Γαλλία-FR, Σουηδία-SE, Δανία-DK κλπ) έχουν δημόσιες δαπάνες ΠΑΝΩ από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο και φυσικά περισσότερες από την Ελλάδα (πάντα ως ποσοστό τού ΑΕΠ).

Έχει αξία να δούμε χωριστά τις βασικές κατηγορίες κοινωνικών δαπανών (Παιδεία, Υγεία, κοινωνική Ασφάλιση και Προστασία). Η εικόνα μπανανίας ολοκληρώνεται. Ενώ το κράτος μας ήταν απλόχερο α) για την ισχυροποίηση τού στρατού και τής αστυνομίας του και β) για την εξασφάλιση εύκολου κέρδους στον κάθε είδους δανειστή-ραντιέρη, λεφτά ΔΕΝ υπήρχαν για τις ανάγκες τής κοινωνίας.

Συγκεκριμένα η Ελλάδα είναι τελευταία σε δημόσιες δαπάνες παιδείας και από τις τελευταίες στις δαπάνες υγείας σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.   

 

Μόνο οι δαπάνες για συντάξεις είναι σχετικά υψηλές (αν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες -όπως η Ιρλανδία- εμφανίζουν μικρές δαπάνες σε αυτήν την κατηγορία επειδή εκεί η ασφάλιση είναι ιδιωτικοποιημένη σε μεγάλο βαθμό). Από 11-12% τού ΑΕΠ στην δεκαετία τού ’80 (με μ.ο. 16% στην ΕΕ15) οι δαπάνες αυτές ανέβηκαν στην τετραετία 2005-08 στο 16,6%, αλλά και πάλι βρίσκεται κάτω από τον μ.ο. τής ΕΕ17 (18,7%). Φυσικά οι επιχορηγήσεις αυτές δεν χαρίζονται αλλά δίνονται για να καλυφθούν τα χρήματα που καταληστεύθηκαν από τα αποθεματικά των Ταμείων τα τελευταία εξήντα χρόνια: εισφοροδιαφυγή (υπολογίζεται στο 25%), θαλασσοδάνεια σε επιχειρηματίες, σπατάλη πόρων από κακοδιοίκηση, δομημένα ομόλογα –ήδη πρέπει να υπολογίζουμε και την ζημιά τού PSI.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΣΟΔΑ (ΦΟΡΟΙ και ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ)

Τα δυο επόμενα διαγράμματα αφορούν στο επίπεδο και στην δομή των Δημοσίων Εσόδων από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές των ευρωπαϊκών χωρών (για το 2007) και των χωρών τού ΟΟΣΑ (για το 2006). Η «ευρωπαϊκή» μπανανία που λέγεται Ελλάδα από πλευράς εσόδων βρίσκεται στην 22η θέση των 28 χωρών τού δείγματος (πίσω και από την Βουλγαρία-BG!). Αν η χώρα μας έμοιαζε με μια μέση ευρωπαϊκή χώρα (EU27) θα είχε 7 μονάδες τού ΑΕΠ επιπλέον δημόσια έσοδα. Σε τιμές τού 2007 αυτή η διαφορά σημαίνει 15 δισ.€!    

 

Η ίδια ξεφτίλα και σε σύγκριση με τις χώρες τού ΟΟΣΑ. Συγκρινόμαστε άνετα με την… Τουρκία και την Κορέα. Συγχαρητήρια. Η φορολογία στην Ελλάδα είναι από τις χαμηλότερες (αλλά όχι για όλους, όπως θα δούμε παρακάτω) στις χώρες τού ΟΟΣΑ (πιν. 2.1). Επιπλέον η σχέση άμεσων/έμμεσων φόρων είναι η πιό άδικη (πιν. 2.2). 

 

Και για να δούμε ποιοι πλήρωναν και ποιοι δεν πλήρωναν φόρους ας ρίξουμε μια ματιά στα στοιχεία τής ΓΓΠΣ για τα χρόνια 2007-2009 από δημοσιεύματα τού Τύπου.

Άμεσοι φόροι στα εισοδήματα τού 2007

«Το 47,94% των συνολικών φόρων πλήρωσαν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι. Τα νομικά πρόσωπα κατέβαλαν το 35,01% καιοι υπόλοιποι φορολογούμενοι (εισοδηματίες, εμποροβιοτέχνες, ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες) πλήρωσαν το 17,48% των συνολικών φόρων».

Άμεσοι φόροι στα εισοδήματα τού 2008

«η φοροδοτική συμμετοχή των μισθωτών και των συνταξιούχων στα συνολικά φορολογικά βάρη αυξήθηκε σημαντικά το 2009 σε σύγκριση με το 2008, με ποσοστό συμμετοχής στον συνολικό φόρο εισοδήματος (φυσικών και νομικών προσώπων) αυξημένο από 47,94% το 2008 σε 52,59% το 2009.

Το αντίστροφο ισχύει με τη συμμετοχή των νομικών προσώπων (μεγάλων και μεσαίων εταιρειών) στη συνολική φορολογική επιβάρυνση, καθώς μειώθηκε από 35,01% το 2008 σε 30,79% το 2009 και

τη συμμετοχή των λοιπών φυσικών προσώπων (αυτοαπασχολούμενων, αγροτών και εισοδηματιών) μειώθηκε από 17,05% το 2008 σε 16,62% το 2009».

Άμεσοι φόροι στα εισοδήματα τού 2009

«Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι αποτελούν για άλλη μια φορά τα συνήθη φορο-υποζύγια καθώς υπολογίζεται ότι το 2010 κατέβαλαν το 55,54% των φόρων (7,02 δις ευρώ) από τα συνολικά 12,64 δις που εισέπραξε η Εφορία.

Αντίθετα, τα νομικά πρόσωπα (επιχειρήσεις) κατέβαλαν μόλις το 28,67% (3,6 δις) επί τού συνόλου, ενώ

οι ελεύθεροι επαγγελματίες το 16,79% (2,1 δις)».

Συγκεντρώνουμε τα στοιχεία αυτά στον παρακάτω πίνακα:

	2007		2008		2009
Μισθωτοί/συνταξιούχοι	6,45 δις	47,94%	6,93 δισ	52,59%	7,02 δισ	55,54%
Επιχειρήσεις	4,71 δις	35,01%	4,05 δισ	30,79%	3,6 δισ	28,67%
Λοιποί	2,29 δις	17,48%	2,19 δισ	16,62%	2,1 δισ	16,79%

Να συνυπολογίσουμε ότι α) οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι «απολάμβαναν» το 35% τής παραγόμενης πίτας (αλλά πληρώνουν το 55% των άμεσων φόρων –ωραία πράγματα!) και β) ότι πληρώνουν και το μεγαλύτερο μέρος των έμμεσων φόρων. Και σε αντάλλαγμα παίρνουν άθλιες υπηρεσίες υγείας, παιδείας και κοινωνικής προστασίας.

ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ: ΔΑΠΑΝΕΣ - ΕΣΟΔΑ

Είναι απλό να εξηγήσει κανείς (αν έχει τα μάτια του ανοιχτά και δεν ψάχνει να βρει «Εβραίους») γιατί η κρίση τού ευρώ εκδηλώθηκε στην Ελλάδα με την μορφή κρίσης δημόσιου χρέους:

Το κεφάλαιο (ντόπιο και ξένο) παίρνει το μεγαλύτερο κομμάτι τής «πίτας» αλλά πληρώνει τούς λιγότερους φόρους και εισφορές. Το αποτέλεσμα είναι η χώρα να έχει α) χαμηλότατα δημόσια έσοδα β) χαμηλές κοινωνικές δαπάνες (και γι’ αυτό άθλιες κοινωνικές υπηρεσίες) αλλά γ) από τις υψηλότερες δαπάνες στις χώρες τής ΕΕ για εξοπλισμούς, κρατική καταστολή και τοκοχρεολύσια –σε αυτά είμαστε… ανοιχτοχέρηδες.

Ενδεικτικά βλέπουμε τούς μέσους όρους σε Δαπάνες και Έσοδα (φόροι και ασφαλιστικές εισφορές) για το χρονικό διάστημα 1988-2009 σε Ελλάδα, Ευρωζώνη, Γερμανία, Δανία, ΗΠΑ, Τσεχία, Ιρλανδία.

 

Με τα ίδια στοιχεία φτιάχνουμε και τα διαγράμματα Δημόσιες Δαπάνες, Δημόσια Έσοδα (από φόρους και εισφορές) από το 1988 έως το 2009.

 

Λοιπόν, «μαζί τα φάγαμε μαζί σε μισθούς, συντάξεις και κοινωνικές παροχές» (όπως θρασσύτατα μάς λένε η πολιτική και η οικονομική ελίτ μαζί με τα φερέφωνά τους);

Στοιχεία από τις παρακάτω πηγές:

1. Eurostat, 2. Statistical Annex of European Economy (SPRING 2011), 3. Government at a Glance 2009 (OECD), 4. CES ifo Group Munich  

Σχετικό

1. Φόροι, φοροδιαφυγή και άλλα δαιμόνια

2. Στον πάτο οι Κοινωνικές Δαπάνες στην Ελλάδα

Τα «κλεμμένα»

Αφού μελετά τις δημόσιες δαπάνες και τα έσοδα ο Θ. Μανιάτης καταλήγει:

«Είναι σαφές από την εμπειρική ανάλυση τής αναδιανεμητικής λειτουργίας τού κράτους στην Ελλάδα, ότι η εργατική τάξη δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνη για τις δημοσιονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει η χώρα. Οι κοινωνικές παροχές και οι συντάξεις των μισθωτών εργαζομένων χρηματοδοτούνται εξ ολοκλήρου από τούς φόρους τους, ενώ παράλληλα επιδοτούν τις διάφορες κρατικές λειτουργίες που είτε ωφελούν άμεσα το κεφάλαιο είτε αποσκοπούν στη δημιουργία των υλικών και ιδεολογικών όρων για την απρόσκοπτη αναπαραγωγή τού συστήματος. Η επιδότηση αυτή τού κράτους από τούς μισθωτούς εργαζόμενους είναι τής τάξης τού 6,5% τού ΑΕΠ κατά μέσο όρο, που καθόλου συμπτωματικά είναι σχεδόν ίση με τις πληρωμές για τόκους τού δημοσίου χρέους για την ίδια περίοδο (6,6% τού ΑΕΠ). Μπορεί το δημόσιο έλλειμμα των τελευταίων χρόνων να οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στην πληρωμή των τόκων τού δημοσίου χρέους, αλλά το πρωτογενές ισοζύγιο δαπανών και εσόδων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην καθαρή φορολόγηση και συνεισφορά των μισθωτών. Είναι προφανές ότι οποιαδήποτε κυβέρνηση προέρχονταν από την εργατική τάξη και ήθελε να εκφράσει τα συμφέροντα της θα είχε σαν πρώτο της μέλημα τη μη αναγνώριση τού δημόσιου χρέους. Στην πράξη βέβαια, με αφορμή τη δημοσιονομική κρίση παρατηρούμε την ακόμη μεγαλύτερη επιβάρυνση των μισθωτών εργαζομένων και συνταξιούχων, την αισθητή χειροτέρευση τού βιοτικού τους επιπέδου και τη διάλυση ακόμη και αυτού τού ημιτελούς και αναποτελεσματικού κράτους πρόνοιας στην Ελλάδα.»

Θ. Μανιάτης, Η δημοσιονομική κρίση και ο κοινωνικός μισθός στην Ελλάδα